Defibrillator vaak niet te vinden, of achter gesloten deur

Inwoners van Zuid-Holland en Flevoland hebben landelijk het slechtste vooruitzicht om thuis, op straat of in het winkelcentrum een acute hartstilstand te overleven. Veel van de levensreddende automatische externe defibrillators (AED’s) in hun provincies zijn moeilijk te traceren.

Uit een peiling van de Hartstichting blijkt dat de helft (49 procent) van de AED’s in Zuid-Holland niet inzetbaar is. Er zijn daar 1902 geregistreerde AED’s, waarvan er nog geen duizend (971) direct beschikbaar zijn om in te zetten voor een acute hartnood, bijvoorbeeld omdat ze achter een gesloten deur hangen. AED’s kunnen iemands hartritme met een elektrische schok herstellen.

Zuid-Holland komt volgens de Hartstichting nog drieduizend van deze apparaten tekort om snel effectieve harthulp te kunnen bieden. De provincie Flevoland telt landelijk het laagste aantal AED’s: 266 geregistreerde, waarvan er 142 (47%) niet meteen te gebruiken zijn bij een leven in nood.

Omstanders

Elke week worden in Nederland ruim 300 mensen buiten het ziekenhuis getroffen door een hartaanval, ofwel een acute circulatiestilstand. In Nederland vinden jaarlijks 7000 tot 8000 reanimaties plaats in onder meer winkelcentra, stations, stadions, sportvelden, op de werkplek en in overheidsgebouwen. In ruim 75 procent van de gevallen zijn er omstanders die het slachtoffer reanimeren. Dit gebeurt dan al vóór de komst van de ambulance.

Een op de drie Nederlanders (34 procent) heeft geen flauw idee waar de dichtstbijzijnde AED hangt, blijkt uit de peiling van de Hartstichting. „Hierdoor gaan kostbare levenskansen verloren”, stelt directeur Floris Italianer. „En áls mensen het wel weten, is het nog maar de vraag of die ’hartritme-hersteller’ bereikbaar is en niet achter een gesloten (kantoor)deur of winkelpand hangt.”

Acute hartpatiënten in Drenthe en Noord-Brabant zijn het beste af in hun kansen op overleving. Bijna 80 procent van de AED’s daar is altíjd – 24 uur per dag – toegankelijk. Bovendien zijn daar ook voldoende burgerhulpverleners die zo’n toestel kunnen bedienen, stelt de Hartstichting vast. Noord-Brabant heeft de meeste geregistreerde AED’s: 3070, waarvan er 2414 meteen inzetbaar zijn, en ’slechts’ 21 procent niet.

Voor optimale hulp bij een hartstilstand zijn in het hele land zo’n 30.000 AED’s nodig, stelt Floris Italianer. Op dit moment zijn er, volgens berekeningen van de Hartstichting, slechts 15.000 AED’s aangemeld bij het landelijke oproepsysteem HartslagNu. Daarvan is een derde niet ’24/7’ beschikbaar.

Nederland een hartveilige zone

De Hartstichting wil dat ’heel Nederland een hartveilige zone’ wordt. „Een 6-minutenzone, waarbij slachtoffers van een hartstilstand buiten het ziekenhuis binnen die paar minuten de juiste hulp krijgen. Met circa 30.000 AED’s en 170.000 burgerhulpverleners, verspreid over heel Nederland, verwachten wij jaarlijks 2500 levens te kunnen redden.”

Om hun woonbuurt veiliger te maken roept de Hartstichting buurtbewoners op een bestaande AED te registreren of er samen een te kopen. De inzet van een AED tijdens een reanimatie vergroot de overlevingskansen aanzienlijk: 50 tot 70 procent. Elke minuut later dat de AED wordt ingezet, daalt de overlevingskans met 10 procent.